Komitet Renowacji działa już rok

Minął rok funkcjonowania Społecznego Komitetu Renowacji Grajewskiego Cmentarza Parafialnego w Grajewie. O podsumowanie tego roku poprosiliśmy przewodniczącego Komitetu – p. Tomasza Dudzińskiego.

W okresie wakacyjnym zeszłego roku udało się zorganizować grupę ludzi, którzy postanowili zaangażować się w działalność powstającego Komitetu. Pierwsze trzy miesiące działalności poświęciliśmy na kwestie organizacyjne oraz przygotowania do pierwszej w Grajewie zbiórki publicznej na terenie cmentarza w okresie tzw. świąt zaduszkowych. Dzięki wsparciu wielu osób, ale głównie ofiarności społeczeństwa w ramach przeprowadzonej zbiórki zebrano łącznie środki wysokości: 12244,80 zł (słownie: dwanaście tysięcy dwieście czterdzieści cztery 80/100 zł). Wysokość kosztów przeprowadzenia zbiórki publicznej wyniosła łącznie 1056,59 zł (słownie: jeden tysiąc pięćdziesiąt sześć 59/100 zł). Do końca listopada 2012 r. zostały zakończone wszelkie sprawy administracyjne związane z przeprowadzoną zbiórką oraz odbyło się spotkanie podsumowujące, na którym podziękowaliśmy m.in. osobom bezpośrednio kwestującym.

Kolejnym podjętym przez Komitet krokiem była niezwykle ważna sprawa podjęcia decyzji o sposobie i celu wydatkowania zebranych środków. Zgodnie z wnioskiem o wydanie zezwolenia na przeprowadzenie zbiórki publicznej zebrane w trakcie niej środki powinny zostać przeznaczone: na renowację zabytkowych nagrobków cmentarza parafialnego w Grajewie oraz sporządzenie mapy i inwentaryzację zabytkowych nagrobków cmentarza parafialnego w Grajewie. Po przeprowadzonym rozeznaniu możliwych działań pojawiły się trzy możliwości:

- sporządzenie dokumentacji konserwatorskiej renowacji kaplicy cmentarnej – koszt. ok. 8 tys. zł.

- sporządzenie elektronicznej mapy cmentarza – koszt. ok. 15 tys. zł.

- renowacja najstarszych nagrobków żeliwnych – koszt renowacji jednego nagrobka od 4 do 9 tys. zł.

Na spotkaniu członków komitetu w dniu 8 maja 2012 r. postanowiono, że zebrane podczas zbiórki środki zostaną przeznaczone na:

- dokończenie renowacji nagrobka por. Stanisława Strzelbickiego z 9 PSK zm. 1938 r. (koszt ok. 1 tys. zł.)

- renowację trzech żeliwnych nagrobków z końca XIX w.  Są to groby: Jana Mysłowskiego (zm. 1881 r.), Stanisława Hanussowskiego (zm. 1886 r.), Marii z Pękalskich Dzimińskiej (zm. 1872 r.) i Adeli z Dzimińskich Żmijewskiej (zm. 1874 r.). (koszt ok. 15 tys. zł.).

- dodatkowo w przypadku pozyskania dodatkowych środków zewnętrznych sporządzenie mapy elektronicznej najstarszej części cmentarza parafialnego (koszt ok. 5,5 tys. zł.)

W związku z powyższymi decyzjami podjęliśmy kolejne działania zmierzające do realizacji podjętych decyzji:

Zadania dokończenia renowacji nagrobka por. Strzelbickiego podjęli się członkowie GRH 9 PSK. W okresie wakacyjnym został zakupiony kamień na wyłożenie pola grobowego, a w dniu 26 października zakończył się proces jego układania. Do wykonania pozostało jeszcze jedynie pozłocenie napisów. Łączny koszt wykonanych prac (bez wykonanej w czynie społecznym robocizny wyniósł ok. 1 tys. zł)

W zakresie renowacji nagrobków żeliwnych po uzyskaniu od Urzędu Konserwatorskiego informacji odnośnie obowiązujących przepisów i procedur jako wykonawcę dokumentacji konserwatorskiej nagrobków, a następnie prac konserwacyjnych zdecydowano się na „Zakład Ślusarsko - Kowalski Stefana Wiśniewskiego” z Wólki Kosowskiej, który od lat odnawia zabytkowe nagrobki m.in. na cmentarzu w Łomży. Po dostarczeniu  ww. dodatkowej dokumentacji fotograficznej i wymiarowej nagrobków przeznaczonych do renowacji firma zobowiązała się do sporządzenia dokumentacji konserwatorskiej i przeprowadzenia prac konserwatorskich. W chwili obecnej oczekujemy na ww. dokumentację. Mamy nadzieję, ze jeszcze w październiku uda się domknąć sprawy proceduralne w Urzędzie Konserwatorskim oraz zdemontować nagrobki, tak by w okresie zimowym została przeprowadzona ich konserwacja, a na wiosnę ponownie znalazły się już odnowione na grajewskim cmentarzu.

Równocześnie Komitet podjął działania zmierzające do pozyskanie dodatkowych środków zewnętrznych, co zakończyło się częściowym sukcesem i umożliwiło podpisanie w dniu 25 czerwca umowy z firmą „Artlook Galery s.c.” z Mikołowa na wykonanie elektronicznej mapy najstarszej części cmentarza (ok. 1/3 całej powierzchni) w systemie "Nekropolis 3.0”. Zgodnie z zawartą umową ww. mapa zostanie sporządzona do dnia 25 października 2013 r. Następnie w ramach projektu "Memento Mori” przy pomocy wolontariatu zostanie przeprowadzona inwentaryzacja fotograficzna i opisowa nagrobków znajdujących się na terenie objętym sporządzona mapą.

Jak więc widać rok działalności zakończył się szeregiem podjętych decyzji, ale też konkretnych działań. Pewien niedosyt, wynikający ze zbyt optymistycznych pierwotnych założeń związanych z nieznajomością pewnych procedur i przepisów, pozostawia fakt, że renowacja nagrobków żeliwnych na pewno nie zostanie ukończona przed tegorocznymi świętami zadusznymi. Doświadczenie to umożliwi nam jednak lepsze zaplanowanie prac w kolejnych latach.

Na zakończenie po raz kolejny pragnę podziękować wszystkim członkom Komitetu i osobom wspierającym jego działalność za ich całkowicie społeczną pracę na rzecz zachowania dla potomnych piękna naszego grajewskiego cmentarza parafialnego. Wierzę również głęboko w to, ze zainicjowane przed rokiem działania, dzięki wspólnemu zaangażowaniu wszystkich mieszkańców miasta przyniosą wymierne efekty. Wierzę również głęboko w to, ze także w tym roku spotkamy się na cmentarzu podczas kolejnej kwesty, uznając prawdziwość słów Jana Lubońskiego, że "(…) tam, gdzie groby porastają chwastem, tam i serca chwast pokrywa”.

Z poważaniem Tomasz Dudziński